Artykuły

Specyfika kabli do transportu szynowego

Świadomość zagrożeń wynikających z postępującej degradacji środowiska naturalnego powoduje, że w coraz większym stopniu wykorzystuje się transport szynowy, zarówno do przewozu ludzi, jak i towarów. Wraz z rosnącą ilością taboru szynowego oraz ciągłą modernizacją linii kolejowych wzrasta zapotrzebowanie na kable sterownicze, zasilające i do transmisji danych. Wszystkie one w zależności od przeznaczenia posiadają odmienne właściwości charakterystyczne dla danej grupy kabli i przewodów. Odpowiednie normy obowiązujące w tym zakresie określają, że najważniejsze cechy jakie powinny posiadać kable i przewody stosowane w taborze kolejowym to:

• mechaniczne w postaci odporności na uderzenie w niskiej temperaturze, odporności na rozdzieranie, odporności na ścieranie, właściwej giętkości, przyczepności i grubości izolacji oraz odporności na nacinanie;

• elektryczne dotyczące rezystancji żył, rezystancji powłoki i izolacji oraz wytrzymałości elektrycznej powłoki i izolacji kabla;

• odporność na działanie cieczy, olejów i smarów mogących oddziaływać na strukturę kabla czy elektryczną wytrzymałość izolacji;

• odporność na starzenie termiczne i na działanie ozonu;

• odporność na rozprzestrzenianie się płomieni podczas pożaru, niską toksyczność produktów pirolizy i spalania materiałów, z których wykonane są izolacje i powłoki (brak halogenu).

Niska masa przewodów poprzez zastosowanie kabli o zmniejszonej grubości izolacji oraz duża elastyczność to cechy, które umożliwiają łatwiejszy montaż i konserwację w trakcie eksploatacji.

Wszystkie kable i przewody stosowane w taborze szynowym powinny gwarantować możliwie najniższy poziom „całkowitego ryzyka pożarowego” (Total Fire Hazard) i zapewniać ich wieloletnią bezawaryjną pracę.

W marcu 2013 r. Europejski Komitet Normalizacyjny celem ujednolicenia obowiązujących
w granicach Unii Europejskiej praw i standardów technicznych w zakresie bezpieczeństwa pożarowego w taborze kolejowym opublikował normę EN 45545-2 zawierającą wymagania w zakresie właściwości ogniowych również dla kabli i przewodów elektrycznych stosowanych w pojazdach szynowych. Norma PE-EN 45545-2:2013 różnicuje kryteria w stosunku do kabli i przewodów wewnątrz (grupa wyrobów EL1A) oraz na zewnątrz (grupa EL1B) pojazdu szynowego, określając jednocześnie w stosunku do nich wymagania odpowiednio R15 i R16. Różnią się one wielkością dopuszczalnej wartości transmitancji określonej na podstawie EN 61034-2, która dla kabli stosowanych na zewnątrz jest znacznie niższa niż dla kabli wewnątrz pojazdu szynowego. W zamkniętej przestrzeni pojazdu szynowego występuje większe zagrożenie spowodowane wydzielającym się dymem.

Duży nacisk na zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia i życia ludzkiego, środowiska naturalnego, a szczególnie bezpieczeństwa pożarowego w transporcie szynowym doprowadził w efekcie do opracowania i wdrożenia bezhalogenowych materiałów izolacyjnych i powłokowych. Kable je zawierające wykorzystywane są praktycznie we wszystkich pojazdach szynowych, zarówno w środkach komunikacji miejskiej, regionalnej, krajowej czy międzynarodowej.