Artykuły

Przewody oponowe. Rodzaj i zastosowanie.

Przewodami oponowymi określamy przewody elektryczne niskiego napięcia zarówno te jedno jak i wielożyłowe. Są to przewody o żyłach giętkich posiadające wzmocnioną powłokę ochronną z materiałów elastycznych.

Przewodami oponowymi są też przewody elektryczne średniego napięcia, które układane są na stałe w koparkach, zwałowarkach, wzdłuż przenośników przesuwnych i stacjonarnych, do zastosowania w sieciach elektroenergetycznych w górnictwie w kopalniach odkrywkowych oraz otworowych.

Szczelną powłokę ochronną zapobiegającą przedostawaniu się wilgoci do wnętrza przewodu w przewodach, które są przeznaczone do układania na stałe wykonuje się z polwinitu. Przewody do odbiorników ruchomych najczęściej mają powłokę z gumy lub polwinitu.

Osłony takie gdy posiadają odpowiednią grubość i wytrzymałość mechaniczną nazywamy oponą zaś przewody w takim wykonaniu przewodami oponowymi. 

Przewody oponowe występują jako:

• przewody oponowe mieszkaniowe
• przewody oponowe warsztatowe
• przewody oponowe przemysłowe

Do izolowania przewodów z żyłami linkowymi powszechnie stosuje się gumę czyli zwulkanizowany z dodatkiem wypełniaczy kauczuk syntetyczny lub naturalny charakteryzujący się bardzo dobrą elastycznością i wytrzymałością zarówno mechaniczną jak i chemiczną w dużym zakresie temperatur. Przewody mające zastosowanie do zasilenia powszechnie występujących elektronarzędzi i ruchomych odbiorników warsztatowych najczęściej mają izolację gumową, której najważniejszą zaletą jest to, że nie twardnieją one w niskich temperaturach.

Przewody narażone na kontakt z nagrzanymi przedmiotami np. w gospodarstwie domowym czy przewody laboratoryjne posiadają izolację z kauczuku silikonowego, który charakteryzuje się takimi cechami jak trudnopalność, odporność na wysoką temperaturę i dużą elastyczność.

Przewody oponowe ze względu na niewielką wytrzymałość nie można układać w ziemi lub środowisku wodnym. Tam stosuje się kable posiadające powłoki bardziej szczelne i o zwiększonej wytrzymałości.

Przewody oponowe przemysłowe stosowane w górnictwie są szczególnym przypadkiem zastosowania ich w warunkach bardzo trudnych, gdzie muszą być spełnione wysokie wymagania techniczne dotyczące odporności mechanicznej czy odpowiedniej giętkości. Zasilają tam głównie odbiorniki ręczne i ruchome a także przenośne i przewoźne, które są użytkowane w przodkach eksploatacyjnych lub w ich bezpośredniej bliskości. Konstrukcja takich przewodów oponowych winna zapewnić ograniczenie zagrożeń wynikających z warunków eksploatacji zasilanych urządzeń, a szczególnie zagrożenia porażeniowego czy wybuchowego. Do izolacji żył roboczych przewodów oponowych wykorzystuje się zwykła gumę, gumę butylową, etylenowo-propylenową albo polwinit. W przypadku stosowania gumy etylenowo-propylenowej, bardziej odpornej na wysokie temperatury uzyskuje się wyższą obciążalność prądową długotrwałą i zwarciową przewodów. W celu wyeliminowania lub ograniczenia niekorzystnego oddziaływania związków chemicznych zawartych w gumie na żyły miedziane pomiędzy tymi elementami często umieszcza się folię separacyjną aby oddzielić żyły robocze od izolacji.

W przewodach oponowych ekrany indywidualne mają postać oplotu z drutów miedzianych i włókna, polwinitu lub powłoki wykonanej z mieszanki przewodzącej na bazie gumy.

Zaletą ekranów z mieszanki przewodzącej jest wysoki stopień krycia izolacji. Ważną zaletą jest łatwość odtwarzania podczas regeneracji przewodu czy duża odporność na korozję i przeginanie.

W przewodach górniczych opony są wykonane z polwinitu lub gumy polichloroprenowej, która  oprócz odporności chemicznej i na wysokie temperatury cechuje się odpornością na ścieranie i rozdzieranie. Wadą jej jednak jest duża chłonność wody i dlatego  w pomieszczeniach mokrych i wilgotnych stosuje się przewody oponowe z uszczelnieniem wzdłużnym. Wykonywane jest ono ze specjalnej taśmy, która pod wpływem wody pęcznieje.

Przewody oponowe  mają szerokie zastosowanie zarówno w warunkach mieszkaniowych, warsztatowych oraz przemysłowych.